Türkiye Cumhuriyeti Kanunları Çerçevesinde Yakalama, El Koyma, Arama ve Gözaltı gibi Koruma Tedbirleri
Yakalama, el koyma, arama ve gözaltı, ceza muhakemesi hukukunda yer alan ve suçun soruşturulması ve kovuşturulması amacıyla uygulanan koruma tedbirleridir. Bu tedbirler, temel hak ve özgürlüklere müdahale niteliğinde oldukları için, kanunla sınırlı olarak ve ancak belirli şartlarda uygulanabilir.
Yakalama Tedbiri
Yakalama, şüpheli veya sanığın yakalanarak gözaltına alınması veya tutuklanmasıdır. Yakalama tedbiri, Cumhuriyet savcısı veya kolluk tarafından uygulanabilir.
Yakalama tedbiri uygulanabilmesi için, şüpheli veya sanığın işlediği suçun, tutuklama nedeni olarak sayılan bir suç olması gerekir. Ayrıca, şüpheli veya sanığın kaçma, saklanma veya delilleri yok etme ihtimalinin bulunması da gerekir.
Yakalanan kişi, Cumhuriyet savcısının huzuruna çıkarılır. Cumhuriyet savcısı, yakalama işleminin hukuka uygun olup olmadığını değerlendirir ve gerekli kararı verir. Yakalama işlemi hukuka uygunsa, şüpheli veya sanık gözaltına alınır.
El Koyma Tedbiri
El koyma, suçun işlenmesinde kullanılan veya suçtan elde edilen eşyanın geçici olarak muhafaza altına alınmasıdır. El koyma tedbiri, Cumhuriyet savcısı veya hakim tarafından uygulanabilir.
El koyma tedbiri uygulanabilmesi için, eşyanın suçun işlenmesinde kullanılmış veya suçtan elde edilmiş olması gerekir. Ayrıca, eşyanın muhafaza altına alınmasının, suçun soruşturulması veya kovuşturulması için gerekli olması da gerekir.
El konulan eşya, Cumhuriyet savcısı veya hakim tarafından muhafaza altına alınır.
Arama Tedbiri
Arama, şüpheli veya sanığın üzerinde, konutunda, iş yerinde veya diğer yerlerde suç delillerinin bulunması amacıyla yapılan işlemdir. Arama tedbiri, Cumhuriyet savcısı veya hakim tarafından uygulanabilir.
Arama tedbiri uygulanabilmesi için, aramanın, suçun soruşturulması veya kovuşturulması için gerekli olması gerekir. Ayrıca, aramanın, şüpheli veya sanığın veya başkalarının haklarını ihlal etmemesi gerekir.
Arama tedbiri, Cumhuriyet savcısı veya hakimin yazılı emri ile yapılır. Arama işlemi, Cumhuriyet savcısı veya hakimin huzurunda yapılır.
Gözaltı Tedbiri
Gözaltı, şüpheli veya sanığın, suç işlediği şüphesi üzerine, yetkili merciler tarafından, kanuni süreler dahilinde, özgürlüğünden yoksun bırakılmasıdır. Gözaltı tedbiri, Cumhuriyet savcısı tarafından uygulanabilir.
Gözaltı tedbiri uygulanabilmesi için, şüpheli veya sanığın işlediği suçun, tutuklama nedeni olarak sayılan bir suç olması gerekir. Ayrıca, şüpheli veya sanığın kaçma, saklanma veya delilleri yok etme ihtimalinin bulunması da gerekir.
Gözaltı süresi, en fazla 24 saattir. Bu süre, suçun işlendiği yer dışında yakalanan şüpheli veya sanık için 48 saate kadar uzatılabilir.
Yakalama, El Koyma, Arama ve Gözaltı Tedbirlerine İlişkin Temel İlkeler
Yakalama, el koyma, arama ve gözaltı tedbirleri, temel hak ve özgürlüklere müdahale niteliğinde oldukları için, aşağıdaki temel ilkelere uygun olarak uygulanmalıdır:
- Yasama ilkesi: Bu ilkeye göre, yakalama, el koyma, arama ve gözaltı tedbirlerine ilişkin hükümler, kanunla düzenlenmelidir.
- Suçluluk karinesi ilkesi: Bu ilkeye göre, kimse suçlu olduğu kanıtlanmadıkça suçlu sayılamaz. Bu nedenle, yakalama, el koyma, arama ve gözaltı tedbirleri uygulanırken, şüpheli veya sanığın suçlu olduğu kabul edilmemelidir.
- Ölçülülük ilkesi: Bu ilkeye göre, yakalama, el koyma, arama ve gözaltı tedbirleri, suçun soruşturulması veya kovuşturulması için gerekli olan ölçüde uygulanmalıdır.
- Süre sınırı ilkesi: Bu ilkeye göre, yakalama, el koyma, arama ve gözaltı tedbirlerinin süresi, kanunla sınırlandırılmalıdır.
Yakalama, el koyma, arama ve gözaltı tedbirleri, suçun soruşturulması ve kovuşturulması için önemli araçlardır. Ancak, bu tedbirlerin hukuka uygun olarak uygulanması, temel hak ve özgürlüklerin korunması açısından büyük önem taşımaktadır.
Koruma Tedbirlerine İlişkin İtiraz
Koruma tedbirlerine karşı, ilgili kişi veya avukatları tarafından itiraz edilebilir. İtiraz, koruma tedbirini veren mercie yapılır.
İtiraz mercii, itirazın yerinde olup olmadığını en geç 24 saat içinde karara bağlar.
Koruma tedbirleriyle ilgili destek almak için buraya tıklayabilirsiniz.